De winst van werkgeluk

Happiness is hot

Een opleiding tot werkgelukdeskundige zat dit jaar binnen de kortste keren vol. HRM’ers geven in grote meerderheid aan dat zij de employee experience heel belangrijk vinden en dat zij daar de komende jaren steeds meer aandacht aan willen besteden. Happiness is hot. Maar wat is de winst van werkgeluk?

Gea Peper en Heleen Mes zien nadenken over werkgeluk als de toekomst van HR. In hun boek Employee experience, dat later dit jaar verschijnt bij Vakmedianet, schrijven zij: “Een werkgever die aandacht heeft voor de employee experience (de manier waarop werknemers hun werk beleven), denkt na over de realiteit waarmee werknemers dagelijks en gedurende hun carrière te maken hebben en wil die zaken zodanig vormgeven, dat mensen erg graag in zijn bedrijf wíllen werken.”

ROI van werkgeluk

Dat vraagt om investeringen. Maar investeringen zonder opbrengst zijn geen lang leven beschoren. Wat is dan de ROI van werkgeluk? “Werknemers van elke leeftijd zijn gelukkiger, creatiever, gemotiveerder en productiever als ze hun werkplek als plezierig ervaren.” Ook op de relaties met klanten heeft een positieve employee experience zijn weerslag, constateren Peper en Mes in hun boek. “Organisaties realiseren zich steeds meer dat ze alleen tevreden en loyale klanten krijgen en houden, als medewerkers zelf goed in hun vel zitten.”

Minder verzuim

Over het algemeen zal een gelukkig personeelsbestand goed uitpakken, meent Ruut Veenhoven, ‘geluksprofessor’ aan de Erasmus Universiteit. Veenhoven doet al vele jaren onderzoek naar geluk. In de publicatie Geluk in organisaties – Een overzicht van het weinige wat we daarover weten schrijft hij. “Onderzoek naar consequenties van geluk heeft tal van positieve effecten aan het licht gebracht die nuttig zijn voor de bedrijfsvoering. Zo blijkt geluk medewerkers langer gezond te houden en mede daardoor het verzuim te verminderen. Gelukkige werkers blijken ook coöperatiever en innovatiever. Die positieve effecten op het bedrijfsresultaat kunnen eventuele kosten van geluksbevordering compenseren. Hoe die balans precies uitpakt zal weer verschillen naar situatie.”

Geen primair doel

Valt er dan helemaal niets af te dingen op de positieve kanten van werkgeluk? Veenhoven schrijft: “Geluk is meestal geen primair doel van organisaties en zeker niet van commerciële arbeidsorganisaties. Dat roept de vraag op of het streven naar geluk niet strijdig is met de hoofddoelstelling. Waar het voorwaarden voor geluk betreft, kan dat duidelijk het geval zijn. Baanzekerheid en ouderschapsregelingen kunnen winst en bedrijfscontinuïteit in de weg staan. In hoeverre dat het geval is, zal sterk verschillen per situatie.”

Verloop daalt

De Amerikaanse werkgelukgoeroe Jacob Morgan is stellig in zijn overtuiging dat geluk winstgevend is voor organisaties. Uit onderzoek dat hij deed voor zijn boek The Employee Experience Advantage: How to Win the War for Talent by Giving Employees the Workspaces They Want, the Tools They Need, and a Culture They Can Celebrate, blijkt dat organisaties die investeren in employee experience vier keer meer winst maken per werknemer, drie keer meer omzet genereren per werknemer en 40 procent minder personeelsverloop kennen.

Luister naar wat Jacob Morgon voorspelt over de toekomst van werk en employee experience:

Stress en depressie

In het rapport The Economics of Wellbeing onderzoeken Tom Rath en Jim Harter de opbrengsten van geluk én wat het kost wanneer mensen ongelukkig zijn. Als makkelijk voorbeeld halen ze verzuim aan. Dit kan zijn door ziekte – gelukkige mensen voelen zich over het algemeen gezonder – maar ook door een bezoek aan bijvoorbeeld een advocaat of een vertrouwenspersoon wanneer het werkgeluk een fatale deuk heeft opgelopen. Werknemers die helemaal geen betrokkenheid bij hun werkgever ervaren, hebben twee keer meer kans om te worden ge-
diagnosticeerd met een depressie, voelen zich vaker gestrest en hebben een groter risico op hartaandoeningen, schrijven Harter en Rath.

Prijs van verzuim

Verzuim is duur. Rath en Harter houden het op een bedrag aan van 200 dollar per dag. Dat is veel geld, maar toch nog aanmerkelijk lager dan het bedrag dat MKB-Nederland hanteert voor de Nederlandse situatie. De werkgeversorganisatie gaat uit van gemiddeld 250 euro per dag. Wanneer je alle directe en indirecte kosten meerekent, kom je volgens MKB-Nederland bij een werknemer met een gemiddeld jaarsalaris van 36.500 euro al snel uit op een bedrag van 410 euro per dag. In dit bedrag zijn de kosten van loondoorbetaling en vervanging opgenomen, maar ook wat een werkgever betaalt voor de arbodienstverlening en verzuimbegeleiding en de schade van productiviteitsverlies.

7 doelen van employee experience

Wat betekent dit concreet voor organisaties? Hoewel werkgeluk en medewerkersbetrokkenheid niet per se hetzelfde zijn, hebben ze wel een relatie. Uit onderzoek van Gallup blijkt dat businessunits met een hoge medewerkersbetrokkenheid tot 41 procent minder verzuim realiseren. Zet dit af tegen 410 euro per dag en de opbrengst is duidelijk.
Ook KennedyFitch zoekt naar de businesscase van employee experience (EX). Voor het rapport How to build an EX-Centric organisation ondervroeg het consultancybureau 267 organisaties over de hele wereld naar hun visie op EX. De zeven meest nagestreefde doelen voor employee experience waren:

• Groei van de organisatie.
• Meer betrokkenheid.
• Concurrentievoordeel creëren.
• Productiviteit.
• Winstgevendheid.
• Succesvolle businesstransformatie.
• Zorgen dat HR klantgericht wordt.

Van de respondenten zei 78 procent dat EX heel belangrijk is voor de organisatie; 89 procent denkt dat het de komende twee jaar nog veel belangrijker wordt.

Winst van employee experience

Organisaties die van employee experience de leidraad hadden gemaakt, zagen vier belangrijke resultaten:

• De sterke punten van de organisatie worden versterkt.
• Het concurrentievoordeel wordt vergroot.
• Customer experience en employee experience zijn meer geïntegreerd.
• Het bedrijf ontwikkelt een samenhangende digitale strategie.

Betekenis voor HR

KennedyFitch ondervroeg de respondenten ook over de gevolgen van employee experience voor HR. De vier voornaamste veranderingen voor HR zijn:

• De organisatie wordt ‘platter’. Organisaties die voorop lopen met EX hebben minder lagen en verkleinen de afstand tussen het senior management.
• Organisaties die een CHRO hadden, veranderen deze functie nu in een Hoofd EX.
• Teams werken meer agile. HR, IT en marketing vinden het makkelijker om over de grens van hun eigen functies heen samen te werken aan verschillende projecten voor employee experience.
• HR is meer geïntegreerd met andere functies, met name marketing, IT, design en facilitair.

Invloed van werk op geluk

Het hebben van werk is van belang voor mensen. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat iets meer dan negen op de tien mensen met betaald werk, zich gelukkig voelen. Van de uitkeringsontvangers zegt slechts iets minder dan twee derde zich gelukkig te voelen. Dat uitkeringsontvangers minder vaak gelukkig zijn dan werkenden, hangt volgens het CBS samen met hun gezondheid, hun financiën en hun dagelijkse bezigheden. Waar 84 procent van de werkenden tevreden is met het werk, is 52 procent van de uitkeringsontvangers tevreden met de dagelijkse bezigheden.

Betere wereld

De winst van werkgeluk lis groter dan alleen goede resultaten voor de eigen organisatie, is de overtuiging van Great Place to Work. Goed werkgeverschap en streven naar gelukkige werknemers hoort ook bij het streven naar een betere wereld. “Voor ons is die betere wereld een wereld waar mensen het vertrouwen krijgen om hun kwaliteiten op het werk te laten zien, samen met collega’s plezier hebben in het werk en trots zijn op de organisatie waar ze voor werken. Daarnaast geloven we dat meer vertrouwen, trots en plezier leidt tot duurzaam organisatiesucces. Dit betekent organisatiesucces op de lange termijn, waarin niet alleen gekeken wordt naar de financiële resultaten maar ook op de positieve impact die de organisatie heeft op de wereld waarin wij leven.”