Ondernemer, denk aan uw RI&E!

Een RI&E beschrijft welke arbeidsgerelateerde gevaren er zijn binnen uw bedrijf en hoe u deze kunt beperken. Helaas beschikt niet ieder bedrijf over een RI&E: in 2018 slechts 49% van de ondernemingen. Dat wil overigens niet zeggen dat het leeuwendeel van de werknemers bij een bedrijf zonder RI&E aan de slag is, want juist de grotere ondernemingen voldoen in de regel wel aan hun arbo-verplichtingen.

Meest voorkomende risico’s

Uit het onderzoek van de inspectie SZW blijkt verder dat risico’s n.a.v. beeldschermwerk het vaakst voorkomen. Daarnaast zijn werken op hoogte, hard geluid en trillingen, kracht zetten, repeterende bewegingen en ongunstige of statische lichaamshouding veel genoemde risico’s in bijvoorbeeld de bouwnijverheid en landbouw.

Het voordeel van een RI&E

Door alle arbeidsgerelateerde risico’s op een rij te zetten, kunt u gevaren aanpakken en zo de kans op gezondheidsklachten en bedrijfsongevallen tot een minimum beperken. Hierdoor weet u niet alleen op welke risico’s u bedacht moet zijn en (veiligheids)actie moet ondernemen, ook kunt u ziekteverzuim door arbeidsomstandigheden beperken. Het naleven van de veiligheidsvoorschriften en het toezicht houden op de omschreven risico’s en acties zijn daarin van groot belang!

RI&E: ook verplicht voor MKB

De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht werkgevers om een arbobeleid te voeren dat zoveel mogelijk gericht is op optimale arbeidsomstandigheden. Daarom moet de werkgever in kaart brengen waar en wanneer het werk ongezond of gevaarlijk zou kunnen worden.

• Waar bestaat een goede Risico Inventarisatie en Evaluatie uit?
  • Een inventarisatie van alle aanwezige gevaren en van alle reeds genomen risico beperkende maatregelen, ook voor bijzondere categorieën werknemers zoals zwangere vrouwen, jeugdigen en ouderen.
  • Een evaluatie van de risico’s die aan deze gevaren zijn gebonden en de prioritering van die risico’s.
  • Een ‘Plan van Aanpak’, waarin is vastgesteld welke maatregelen er worden genomen om deze risico’s aan te pakken.

• Heeft u geen personeel in dienst?
  Dan hoeft u in principe ook geen RI&E te hebben. Maar let op: de RI&E geldt ook voor ingehuurde krachten en stagiaires!

• Moet u uw RI&E ook laten toetsen?
  Ieder bedrijf met personeel en/of stagiaires in dienst moet een RI&E opstellen, maar niet elk bedrijf hoeft deze te laten toetsen. Bijvoorbeeld als u maximaal 40 uur per week personeel in dienst heeft. Daarnaast is er voor veel branches een erkend instrument beschikbaar via www.rie.nl, die bedrijven met maximaal 25 arbeidscontracten kunnen gebruiken zonder toetsing. Grotere bedrijven zijn altijd verplicht om hun RI&E te laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst of arbo-kerndeskundige.

Gevolgen bij het ontbreken van een RI&E

• Boete inspectie SZW
  Het niet hebben van een RI&E en/of Plan van Aanpak terwijl u dit wel verplicht bent, kan u duur komen te staan. Om te beginnen loopt u het risico om een boete te krijgen van de inspectie SZW. De boetes voor het ontbreken van een RI&E zijn per 22 juli 2019 opgehoogd naar € 450 bij minder dan 5 werknemers tot maximaal € 4.500 bij meer dan 499 werknemers.  Heeft u wel een RI&E, maar geen bijbehorend Plan van Aanpak? Dan kunt u daar vanaf nu ook direct een boete tot € 3.000 voor krijgen!

• Strafrechtelijke aansprakelijkheid
  Ieder bedrijfsongeval dat ziekenhuisopname, blijvend letsel of overlijden tot gevolg heeft, moet worden gemeld bij de inspectie SZW. Die stelt in zo’n geval een ongevalsonderzoek in. U bent verplicht hieraan mee te werken.  Bij het onderzoek wordt onder andere gekeken naar de ernst van het ongeval, hoe het ongeval heeft kunnen gebeuren en wie er aansprakelijk is. Blijkt dat u als werkgever ernstig in gebreke bent gebleven, dan kunt u hiervoor aangeklaagd worden. Dit kan uiteraard enorme gevolgen hebben.

• Verhoogd eigen risico of geen dekking op AVB
  Veel MKB-bedrijven hebben een clausule op de Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven (AVB) waarin staat dat er bij schade een verhoogd eigen risico geldt, of zelfs helemaal geen dekking is, indien er niet wordt voldaan aan de RI&E-verplichting volgens de Arbowet. Ook als het bedrijf verder wel gezorgd heeft voor goede, veilige werkomstandigheden.

Recent schadevoorbeeld
Schadebehandelaar Bert had recent zo’n schade bij een klant die zonnepanelen installeert: een ingehuurde kracht zakte door het dak, met letsel en inkomensverlies als gevolg. Ook al had onze klant gezorgd voor goede, veilige werkomstandigheden, omdat hij geen RI&E had, was zijn eigen risico op de AVB opgehoogd naar € 25.000! Na inschakeling van de rechtsbijstand bleek dit correct gesteld te zijn: ondanks dat de zzp’er niet in dienst was van onze klant, kon deze toch aansprakelijk gesteld worden voor een onvoldoende veilige werkplek en/of toezicht daarop. Gelukkig konden we een betalingsregeling treffen, zodat onze klant de financiële schade kon dragen.

Psychische gevolgen vaak onderschat

Ook op het morele vlak kunnen de gevolgen voor ondernemers groot zijn. Kunt u nog lekker slapen als u aansprakelijk of zelfs schuldig bent aan een zwaar ongeval of het overlijden van een van uw medewerkers? Wat zijn voor u de psychische gevolgen van een bedrijfsongeval dat u had kunnen voorkomen? Vragen waar niemand graag bij stilstaat, maar die na een ernstig ongeluk helaas bittere realiteit worden.

Meer weten over de arbo-risico’s in uw bedrijf?

Onze adviseurs denken graag met u mee over het toepassen van goede werkomstandigheden en het voorkomen van arbeidsgerelateerd ziekteverzuim. Daarnaast werken wij nauw samen met NLG Arbo die voor uw bedrijf een RI&E kan uitvoeren en arbeidsdeskundig advies kan geven.

Neem gerust contact met ons op om via [email protected] of bel 0578-699789. We helpen u graag.

Eric van Leeuwen

Eric van Leeuwen (1962) woont met zijn vrouw Marlies in Epe. Zij hebben 2 kinderen. Eric is adviseur groot zakelijke relaties. Met zijn specialistische kennis adviseert hij relaties op het gebied van riskmanagement en (inkomens)verzekeringen.